زردی ناشی از ناسازگاری موجود در خون نوزادان، یک وضعیت پزشکی است که در آن بیش از حد بیلیروبین در خون نوزاد تجمع می‌یابد و باعث زردی پوست، چشم و بافت‌های دیگر می‌شود.
این وضعیت اغلب در نوزادانی رخ می‌دهد که گروه خونی آن‌ها با گروه خونی مادرشان متفاوت است. و به عنوان ناسازگاری خونی نامیده می‌شود.
در این حالت، مادر گروه خونی با RH منفی و نوزاد گروه خونی با RH مثبت دارد. بنابراین سیستم ایمنی مادر به بیلیروبین نوزاد حمله می‌کند و باعث ایجاد زردی می‌شود.
برای درمان این وضعیت، نوزاد باید تحت نور فوق بنفش قرار گیرد. تا بیلیروبین از خونش حذف شود. در موارد شدیدتر، نوزاد ممکن است به خون ترانسفوژیون نیاز داشته باشد تا خون آلوده را جایگزین کند.
این وضعیت در صورت عدم درمان مناسب می‌تواند به مشکلات جدی مانند اختلالات عصبی و کم خونی سندرم کرایر و یا افت کیفیت عملکرد مغزی منجر شود.
در این مقاله به دنبال چه هستید؟
مفهوم زردی در نوزادان، علت آن و نحوه شناسایی آن
علت زردی نوزادان
علت زردی نوزادان، افزایش بیلیروبین (Bilirubin) در خون نوزاد است. بیلیروبین، یک پیگمانت زرد رنگ است که در فرایند تجزیه هموگلوبین در کبد ایجاد می‌شود.
در حالت عادی، بیلیروبین به عنوان یک ماده پسماندی از بدن خارج می‌شود. اما در نوزادان، سیستم ایمنی هنوز بهبود پیدا نکرده و بیلیروبین را به طور کامل از خون خارج نمی‌کنند.
بنابراین، سطح بیلیروبین در خون نوزاد افزایش می‌یابد که منجر به زردی پوست می‌شود.
نحوه شناسایی زردی نوزادان
شناسایی زردی نوزادان، معمولاً توسط پزشک در مراحل اولیه پس از تولد انجام می‌شود. در این مرحله، پزشک نوزاد را بررسی می‌کند تا ببیند آیا زردی پوست دارد یا خیر.
اگر پوست نوزاد زرد باشد، سطح بیلیروبین در خون او نیز بررسی خواهد شد. در برخی موارد، پزشک ممکن است تست خون نوزاد را برای تعیین سطح بیلیروبین بیشتر در خون او انجام دهد.
درمان زردی نوزادان
اکثر موارد زردی نوزادان، به صورت خودبخودی و به مرور زمان درمان می‌شوند. با این حال، در مواردی که سطح بیلیروبین بسیار بالاست، درمان احتمالی ممکن است شامل نوروتراپی باشد.
در مقاله‌ای به طور مفصل در مورد علائم و درمان زردی نوزادان توضیح داده‌ام که پیشنهاد می‌کنم مطالعه بفرمائید.
ماهیت ناسازگاری خون نوزادان
ناسازگاری خون نوزادان (Neonatal alloimmune thrombocytopenia (NAIT)) یک بیماری خونی نادر است. که در آن سیستم ایمنی مادر به پلاکت‌های جنین حمله کرده و آن‌ها را نابود می‌کند.
این بیماری ممکن است باعث خطر برای سلامتی نوزاد شود. و در بعضی موارد می‌تواند موجب مرگ نوزاد شود. در ادامه در مورد علت، علائم و درمان ناسازگاری خون نوزادان توضیح داده‌ام.
علت ناسازگاری خون نوزادان
این بیماری به دلیل وجود تفاوت‌های ژنتیکی بین پلاکت‌های مادر و جنین رخ می‌دهد. در بیشتر موارد، پلاکت‌های جنین از پدر به ارث می‌برند و پلاکت‌های مادر به پسر نشانه‌هایی از آن‌ها را نشان نمی‌دهند.
اگر پلاکت‌های جنین با پلاکت‌های مادر هم‌خونی نداشته باشند. سیستم ایمنی مادر به آن‌ها حمله کرده و آن‌ها را نابود می‌کند.
علائم ناسازگاری خون نوزادان
علائم ناسازگاری خون نوزادان شامل کبودی، لرز، بی‌حالی، بی‌نظمی در ضربان قلب و خونریزی مغزی می‌شود. در صورت بروز هر یک از این علائم باید به دکتر مراجعه شود.
درمان ناسازگاری خون نوزادان
درمان ناسازگاری خون نوزادان شامل پلاسمافرزی و ترانسفوزیون پلاکت است. هدف این درمان‌ها، کاهش خطر خونریزی نوزاد است. در موارد شدید، نوزاد ممکن است نیاز به تزریق پلاکت‌های خون داشته باشد.
در بعضی موارد، نوزاد باید در بیمارستان بستری شود. حتی پس از ترخیص، برای نظارت بر سلامتی و خونریزی نوزاد باید مراجعه‌های دوره‌ای به پزشک انجام شود.
همچنین، در برخی موارد ممکن است پلاکت‌های مادر و پدر جهت تعیین نسبت و هم‌خوانی ژنتیکی، تحت بررسی قرار بگیرند. اگر پلاکت‌های مادر با پلاکت‌های جنین ناسازگار هستند، احتمال ابتلا به بیماری در بارداری‌های آتی بالا می‌رود.
در کل، ناسازگاری خون نوزادان یک بیماری جدی است. که به سلامتی نوزاد خطر وارد می‌کند. بنابراین، در صورتی که مادر به هر نوع علامتی از این بیماری برای خودش شک دارد. باید به دکتر مراجعه کند. تا با انجام آزمایش‌های لازم، بررسی و در صورت نیاز درمان شود.
انواع ناسازگاری خون نوزادان
ناسازگاری خون نوزادان به معنای واکنش بدن نوزاد به فراهم کردن خون با گروه خونی متفاوت با گروه خونی خود است. این واکنش می‌تواند منجر به آسیب به اعضای بدن نوزاد شود.
این نوع ناسازگاری‌ها معمولاً بر اساس اختلاف در سیستم خونی Rh یا گروه خونی ABO هستند.
در زیر سه نوع از ناسازگاری‌های خونی نوزادان را شرح می‌دهم:
ناسازگاری خون با گروه خونی ABO
این نوع ناسازگاری خونی بیشترین شیوع را در نوزادان دارد. وقتی خون مادر گروه خونی ABO متفاوت از گروه خونی نوزاد است، مادر آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند که ممکن است به خون نوزاد متصل شود. و باعث خطر بروز بیماری و بروز علائمی مانند کریره، نفخ شدید، تشنج و غیره شود.
وقتی خون مادر دارای عامل Rh منفی و خون نوزاد دارای عامل Rh مثبت است. مادر آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند. که ممکن است با خون نوزاد ترکیب شوند. و منجر به ناسازگاری خونی شوند.
در این صورت، اگر اقدامات پیشگیرانه صورت نگیرد، ممکن است بیماری همولیتیک نوزادان (HDN) راه‌اندازی شود.
ناسازگاری خونی نوزادان در صورت عدم تشخیص و درمان در موارد شدید، می‌تواند منجر به مشکلات جدی برای سلامتی نوزاد شود.
برای اینکه از این نوع ناسازگاری‌ها جلوگیری شود. باید با برخی اقدامات پیشگیرانه پیش‌بینی و اقدامات درمانی در صورت بروز مشکل، این خطر را کاهش داد.
در برخی موارد، می‌توان با انجام آزمون‌های قبل از بارداری، از وقوع ناسازگاری خونی نوزاد جلوگیری کرد.
برای این منظور، انجام آزمون گروه خونی و سیستم خونی Rh مادر در دوران قبل از بارداری و در صورت لزوم انجام آزمون‌های دیگر برای بررسی سایر سیستم‌های خونی، امکان‌پذیر است.
در صورتی که ناسازگاری خونی در نوزاد رخ داده باشد، بسته به شدت آن، ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
برای درمان ناسازگاری خونی نوزادان، از انواع درمان‌هایی مانند معالجه نوزاد با خون مطابق، انتقال پلاسما و خون مادر، و در صورت بروز بیماری همولیتیک نوزادان، استفاده می‌شود.
در کل، برای جلوگیری از ناسازگاری خونی نوزادان، توصیه می‌شود که زوج‌هایی که قصد بارداری دارند. از مشاوره پزشکی استفاده کنند. و در صورت بروز نیاز، از آزمون‌های قبل از بارداری استفاده کنند.
همچنین، در صورت بروز ناسازگاری خونی در نوزاد، باید با پزشک معالجه کننده مشورت کرده و برنامه درمانی را بر اساس شدت بیماری تنظیم کرد.
درمان زردی ناشی از ناسازگاری خون نوزادان
زردی نوزاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که در اوایل زندگی رخ می‌دهد. و ناشی از افزایش بیش از حد بیلیروبین در خون می‌باشد. یکی از علل این مشکل، ناسازگاری خون میان مادر و جنین است. که ممکن است به دلیل اختلاف گروه خونی، فاکتور Rh و یا دیگر عوامل باشد. درمان زردی ناشی از ناسازگاری خون نوزادان شامل مراقبت‌های پزشکی و درمانی است. که در زیر به طور کلی به آن‌ها اشاره می‌شود:
فتوتراپی
در این روش، نوزاد زیر چراغ فرابنفش قرار می‌گیرد و این فرابنفش باعث شکست بیلیروبین در خون می‌شود. و بیشتر آن به صورت طبیعی از بدن خارج می‌شود.
جهت دریافت مشاوره رایگان و اجاره دستگاه فتوتراپی نوزاد در تهران و شهرستان‌ها می‌توانید همین حالا با شماره تلفن 09120263765 تماس بگیرید.
ببینیم نظر یکی از مشتریان ما را در مورد اجاره دستگاه زردی نوزاد:
تعویض خون
در این روش، خون نوزاد با خون سالم جایگزین می‌شود. تا بیشتر بیلیروبین از بدن نوزاد خارج شود.
:پس از تعویض خون نوزاد لازم است نکاتی رعایت شود. که در زیر به دو مورد مهم اشاره کرده‌ام
- مراقبت در خانه: پس از ترخیص از بیمارستان، پدر و مادر باید به دقت برای نوزاد خود مراقبت کنند.
به عنوان مثال، نوزاد باید مستقیما به نور آفتاب نگرانیده شود. از نوشیدن مایعات کافی مطمئن شوید. و در صورت لزوم، داروهایی مثل پروتئین‌های الیافی می‌تواند به کنترل بیلیروبین کمک کند.
- مانیتورینگ مرتب بیلیروبین خون: در بعضی از موارد، نوزادان ممکن است نیاز به مانیتورینگ مرتب بیلیروبین خون داشته باشند. تا اطمینان حاصل شود که میزان بیلیروبین در حد مطلوب قرار دارد.
پیگیری پزشکی
پیگیری پزشکی برای نوزادان مبتلا به زردی ناشی از ناسازگاری خون بسیار مهم است. پزشک معالج باید میزان بیلیروبین در خون نوزاد را مرتباً بررسی کرده و بر اساس آن، تصمیمات درمانی مثل فتوتراپی یا تعویض خون را اتخاذ کند.
همچنین، پزشک باید به پدر و مادر نوزاد راهنمایی کند. که چگونه مراقبت از نوزاد خود را در خانه ادامه دهند.
در کل، درمان زردی ناشی از ناسازگاری خون نوزادان به همکاری بین پزشک، خانواده و نوزاد نیاز دارد. پدر و مادر باید به دقت به دستورات پزشک عمل کنند و از هر نوع دارو یا مکمل خودسرانه برای کاهش بیلیروبین خودداری کنند.
همچنین، در صورتی که نوزاد دچار علائم خطرناک مانند تنفس نامنظم، فشار خون بالا، یا کاهش فعالیت موسکولاری باشد، باید به‌سرعت به پزشک معالج خود مراجعه کنند.
پیشگیری از ناسازگاری خون نوزادان
ناسازگاری خون نوزادان یا همان بیماری های همولیتیک نوزاد، می تواند به دلیل عدم تطابق گروه خونی مادر و نوزاد رخ دهد.
در ادامه مقاله، بیشتر در مورد جلوگیری از بیماری‌های ناشی از ناسازگاری خون نوزادان توضیح داده‌ام؛ که توصیه می‌کنم مطالعه بفرمائید.
آزمایش گروه خونی
برای جلوگیری از ناسازگاری خون نوزادان، بهتر است در هفته های اولیه بارداری، مادر به طور منظم آزمایش گروه خونی خود را انجام دهد. اگر مادر گروه خونی O منفی داشته باشد، باید در زمان مناسب پس از زایمان، مادر را واکسینه کرد.
بررسی آنتی بادی ها
در صورتی که مادر قبلاً نسبت به گروه خونی نوزادش آنتی بادی داشته باشد. باید در دوران بارداری به صورت منظم بررسی شود. که میزان آنتی بادی های مادر برای نوزاد خطری ندارد.
نتیجه گیری
زردی نوزادان یکی از مشکلات شایع در دوران نوزادی است. که در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی ایجاد کند.
این بیماری ناشی از ناسازگاری موجود در خون نوزاد است. که می‌تواند به دلیل تفاوت گروه خونی بین مادر و جنین رخ دهد.
در این حالت، بدن نوزاد از راه های معمول خود برای خون‌شویی و تصفیه کردن پیگمانت‌های زرد آسیب می‌بیند. و باعث ایجاد زردی شدید در پوست و چشم‌های نوزاد می‌شود.
درمان زردی نوزادان با استفاده از نورافشانی معمولا موفق است، اما در برخی موارد نیاز به تحریک شدیدتر برای خون‌شویی و حتی تعویض کامل خون نوزاد وجود دارد.
به عنوان پیشگیری، آزمایشات مربوط به گروه خونی بین مادر و جنین در دوران بارداری می‌تواند کمک کند. تا در صورت ناسازگاری، درمان به موقع انجام شود. و عوارض جدی از جمله کاهش عملکرد مغزی و ضعف عضلانی در نوزاد پیشگیری شود.
بدون دیدگاه