در بسیاری از موارد، زردی نوزاد بیخطر است اما در برخی موارد، به ویژه زمانی که سطح بیلیروبین بسیار بالاست، میتواند خطرناک باشد. بسیاری از والدین میپرسند چه زمانی زردی خطرناک است؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که، درجه زردی نوزاد با توجه به سن نوزاد بررسی میشود. و خطرناک بودن یا نرمال بودن زردی نوزاد را مشخص میکند. در این مقاله به طور کامل و جامع به این موضوع پرداختهام. پس در ادامه با من همراه باشد.
جهت اجاره دستگاه زردی نوزاد و دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید.
در این مقاله به دنبال چه هستید؟
تشخیص زردی نوزاد خطرناک
زردی نوزاد یکی از مشکلات شایعی است که در اولین روزهای زندگی پس از تولد ممکن است بروز کند. این مشکل به دلیل افزایش بیلیروبین در خون نوزاد ایجاد میشود.
بیشتر موارد زردی نوزاد بی خطر است و با پیگیریهای ساده بهبود مییابد. اما در برخی موارد، زردی نوزاد خطرناک است و نیاز به درمان دارد. مانند موارد ذکر شده در زیر:
- پوست نوزاد به شدت زرد شده است.
- نوزاد کم خونی داشته باشد.
- زردی پوست در چند روز اول پس از تولد ظاهر شود.
برای تشخیص زردی خطرناک، پزشک باید سطح بیلی روبین نوزاد را اندازهگیری کرده و در صورت لزوم، درمانی مؤثر و به موقع را شروع کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیلیروبین پیشنهاد میکنم مقاله مکانیسم بیلی روبین در ایجاد زردی در نوزادان را مطالعه فرمائید.
رنج نرمال بیلی روبین در نوزادان
محدوده نرمال بیلی روبین (Bilirubin) در نوزادان، میزانی از بیلیروبین است که در خون نوزادان تولید میشود و به صورت طبیعی توسط کبد آنها حذف میشود.
بیلی روبین، یک رنگ زرد روشن است که در نتیجه تجزیه هموگلوبین (هموگلوبین در خون مسئول حمل اکسیژن به اعضا است) در بدن تولید میشود.
میزان بیلی روبین در خون نوزادان بعد از تولد معمولا بیشتر از میزان بزرگسالان است. این امر به دلیل این است که نوزادان پس از تولد، هموگلوبین اضافی خود را به سرعت تجزیه میکنند و بیشتر بیلی روبین تولید میکنند.
به طور کلی، میزان بیلیروبین باید در محدودههایی باشد که برای نوزادان امن هستند. محدوده نرمال بیلی روبین در نوزادان ممکن است متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند سن، وزن، وضعیت سلامتی، و پیشینه پزشکی و مراقبتهای قبلی نوزاد بستگی داشته باشد.
در صورت افزایش میزان بیلیروبین، نوزاد شما علائم زیر را خواهد داشت:
- پوست زرد
- خواب زیاد
- تهوع
- افت بیش از حد وزن
- خستگی
- بیاشتهایی
در چنین مواردی، پزشک ممکن است به نوزاد شما درمانهایی مانند فوتوتراپی (نوردرمانی) و یا مصرف داروها را تجویز کند.
مصرف داروها و یا فوتوتراپی به منظور کاهش سطح بیلیروبین در خون نوزادان استفاده میشوند. در فوتوتراپی، نوزاد تحت نورهای خاصی قرار میگیرد که باعث کاهش سطح بیلیروبین در خون او میشوند. این روش بسیار موثر بوده و در اکثر موارد بهبود حالت نوزاد را تضمین میکند.
جدول درجهبندی زردی نوزاد
اگر سطح زردی نوزاد را در جدول زیر جستجو کنید، میتوانید درجه زردی نوزاد را تعیین کنید.
لازم به ذکر است که این جدول فقط به عنوان یک راهنمایی برای تشخیص درجه زردی نوزاد مورد استفاده قرار میگیرد. و نوزاد باید توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد.
سن کودک | میزان بیلیروبین نرمال | ریسک کم | ریسک متوسط | ریسک بالا | خطرناک |
نوزاد یک روزه | زیر 5 میلیگرم بر دسیلیتر | 5 میلیگرم بر دسیلیتر | 5 تا 6 میلیگرم بر دسیلیتر | 6 تا 7.7 میلیگرم بر دسیلیتر | بالای 7.7 میلیگرم بر دسیلیتر |
نوزاد دو روزه | زیر 8.5 میلیگرم بر دسیلیتر | 8.5 میلیگرم بر دسیلیتر | 8.5 تا 11 میلیگرم بر دسیلیتر | 11 تا 13 میلیگرم بر دسیلیتر | بالای 13 میلیگرم بر دسیلیتر |
نوزاد سه روزه | زیر 11 میلیگرم بر دسیلیتر | 11 میلیگرم بر دسیلیتر | 11 تا 13 میلیگرم بر دسیلیتر | 13.3 تا 16 میلیگرم بر دسیلیتر | بالای 16 میلیگرم بر دسیلیتر |
نوزاد چهار روزه | زیر 12.3 میلیگرم بر دسیلیتر | 12.3 میلیگرم بر دسیلیتر | 12.3 تا 15 میلیگرم بر دسیلیتر | 15 تا 17.3 میلیگرم بر دسیلیتر | بالای 17.3 میلیگرم بر دسیلیتر |
نوزاد پنج روزه | زیر 13.2 میلیگرم بر دسیلیتر | 13.2 میلیگرم بر دسیلیتر | 13.2 تا 15.7 میلیگرم بر دسیلیتر | 15.7 تا 17.5 میلیگرم بر دسیلیتر | بالای 17.5 میلیگرم بر دسیلیتر |
درمان زردی نوزاد خطرناک
چنانچه طبق تشخیص پزشک درجه زردی نوزاد بالا باشد. لازم است هر چه سریعتر درمان نوزاد شروع شود.
درمان بیلی روبین بالا با فناوریهای پزشکی مدرن مانند فتوتراپی
فتوتراپی نوزاد از روشهای ایمن و بدون درد است. و برای کاهش خطر زردی نوزاد بسیار مؤثر است. اما برای استفاده از این دستگاه، بهتر است که با پزشک نوزاد مشاوره کنید. و از راهنماییهای او برای استفاده صحیح از دستگاه استفاده کنید.
جهت ارتباط با کارشناسان زردایران و دریافت مشاوره رایگان میتوانید با شمارههای 02177585442 و 09129745780 در هر ساعتی از شبانه روز تماس بگیرید.
مراقبتهای پرستاری و کنترل دقیق وضعیت بیماری برای جلوگیری از عوارض جانبی خطرناک
مراقبتهای پرستاری و کنترل دقیق وضعیت بیماری بسیار حائز اهمیت هستند. این اقدامات به جلوگیری از عوارض جانبی خطرناک مرتبط با بیماری کمک میکنند. مراقبتهای پرستاری شامل موارد زیر میباشند:
- تعیین دقیق نوع و میزان داروهای مورد نیاز نوزاد
- تنظیم و نظارت بر تنفس
- بررسی وضعیت جسمی نوزاد
به طور کلی پرستاران با کنترل دقیق وضعیت نوزاد، از افزایش شدت زردی جلوگیری میکنند. و با انجام مراقبتهای مناسب، احتمال بهبود بیماری افزایش مییابد.
عوارض زردی نوزاد خطرناک
اگر میزان بیلیروبین در خون نوزاد بسیار بالا باشد و به موقع درمان نشود، ممکن است عوارض جدی مانند آسیب به مغز، نقص عملکرد کبد و یا ایجاد مشکلات دیگری را به دنبال داشته باشد.
بنابراین، برای پیشگیری از عوارض جدی، باید نوزادانی که در معرض خطر بیشتری برای افزایش سطح بیلیروبین هستند، مثلاً نوزادان زودرس یا نوزادانی که مادرشان گروه خونی متفاوت با خود دارند، دقیقاً مورد بررسی قرار بگیرند. و اقدامات پیشگیرانه لازم صورت گیرد.
بنابراین، در صورتی که زردی نوزاد به شدت روی آن تأثیر بگذارد، مهم است که پزشکان درمان مناسب را به نوزاد تجویز کنند تا احتمال آسیب به نوزاد کاهش یابد.
ارزیابی و کنترل عوامل خطر زردی نوزاد
برای ارزیابی و کنترل عوامل خطر زردی نوزاد، باید بررسی شود که آیا مادر یا پدر نوزاد از اختلالات بیلیروبینی رنج میبرند؟ آیا نوزاد به موقع متولد شده است؟ آیا دارای اختلالات مربوط به کبد یا سیستم گوارش است؟ همچنین، باید توجه شود که آیا نوزاد در اولین ۲۴ ساعت پس از تولد شیر مادر خود را مصرف کرده است؟
پیگیری مستمر و دقیق درمان نوزاد مبتلا به زردی
اگر نوزاد شما دچار زردی نوزاد شد، ممکن است نیاز به نظارت و پیگیری مستمر داشته باشد. پزشک شما ممکن است شما را به مطب خود دعوت کند تا با توجه به شدت زردی، تصمیم گیری در مورد نیاز به درمان بگیرد.
در کل، پیگیری مستمر و دقیق درمان نوزاد مبتلا به زردی نوزاد میتواند به جلوگیری از تشدید علایم و احتمالاً بهبودی سریعتر زردی کمک کند.
همچنین، پیگیری دقیق میتواند از مشکلات جدیتری جلوگیری کند. که میتوانند خطرناک باشد و به طول عمر و سلامتی نوزاد شما آسیب بزند.
عوامل ایجاد کننده خطر زردی نوزاد
زردی نوزاد در برخی موارد میتواند به میزان بیشتر و شدیدتر از حد معمول ایجاد شود. عوامل مختلفی میتوانند باعث ایجاد خطر برای زردی نوزاد شوند، از جمله:
- سابقه زردی نوزاد در خانواده
سابقه زردی نوزاد در خانواده میتواند به عنوان یک عامل ایجاد کننده خطر در زردی نوزاد محسوب شود. اگر یکی از اعضای خانواده به دلیل مشکلاتی مانند فاکتورهای ژنتیکی، بیماری های کبدی، یا مصرف داروهای خاصی که باعث ایجاد زردی میشوند، مبتلا به زردی شده باشد، احتمالاً این مشکل به نوزاد نیز منتقل خواهد شد.
بنابراین، پزشکان باید در مورد سابقه خانوادگی زردی برای همه اعضای خانواده سؤال کنند. و در صورت لزوم تستهای تشخیصی برای نوزاد انجام دهند تا مشکلات جدی جلوگیری شود.
- ناسازگاری موجود در خون نوزادان
ناسازگاری خون نوزادان ممکن است در صورت تفاوت در گروه خونی بین مادر و نوزاد ایجاد شود.
اگر گروه خونی مادر با گروه خونی نوزاد تفاوت داشته باشد، ممکن است بدن نوزاد به سلولهای خونی مادر واکنش نشان دهد. و آنها را به عنوان مواد غریبه تشخیص دهد و از بین ببرد.
در این صورت، بدن نوزاد به منظور جایگزینی سلولهای خونی از بدن خود، سلولهای خونی جدیدی را تولید میکند که این فرآیند میتواند به زردی نوزاد منجر شود.
درمان ناسازگاری خون نوزادان با تزریق آنتیبادی به نوزاد و در صورت لزوم انجام ترانسفوزیون خونی (به تزریق منظم خون ترانسفوزیون خونی میگویند.) انجام میشود.
در مقاله دیگر با عنوان زردی ناشی از ناسازگاری موجود در خون نوزادان به طور کامل و جامع به این موضوع پرداختهام. که در صورت نیاز میتوانید مطالعه بفرمائید.
- زایمان زودرس
زایمان زودرس به معنای زایش قبل از 37 هفته بارداری است. که میتواند بهعنوان یک عامل ایجاد کننده خطر در زردی نوزاد عمل کند.
زایمان زودرس ممکن است باعث کاهش اندازه کبد و مقدار کافی صفرا در نوزاد شود. که باعث افزایش میزان بیلیروبین در خون نوزاد میشود و میتواند به زردی نوزاد منجر شود.
همچنین، در صورتی که زایمان زودرس به دلیل مشکلاتی مانند عفونت یا جفت سرراهی(در حاملگی معمولاً جفت جنین در نیمه فوقانی قرار میگیرد. اما در بعضی مواقع جفت جنین در محل خروج جنین در هنگام زایمان قرار دارد. که به این حالت جفت سرراهی میگویند.) اتفاق بیفتد، میزان اکسیژن نوزاد کاهش مییابد.
این اتفاق باعث افزایش میزان بیلیروبین در خون نوزاد و در نتیجه زردی نوزاد میشود. برای پیشگیری از زایمان زودرس، باید به خوبی از سلامتی بارداری مراقبت شود و در صورت بروز هرگونه علائم نگران کننده به پزشک مراجعه کرد.
- نوزادان دوقلو
دوقلو بودن نوزادان میتواند یکی از عوامل ایجاد کننده خطر در زردی نوزاد باشد. در بیشتر موارد، زردی نوزاد در دوقلوها نسبت به فرد تکتولدی شدیدتر است.
دلیل این امر این است که در دوقلوها، مادران ممکن است درصد بالایی از آنتیبادیهایی را در خود داشته باشند که به نوزادان منتقل میشود و سیستم ایمنی نوزادان به دلیل تفاوت در گروه خونی بین آنها، آنتیبادیها را نابود میکند.
این باعث آزاد شدن بیشتر بیلیروبین در خون نوزاد میشود. به همین دلیل، نوزادان دوقلو ممکن است به زردی نوزاد دچار شوند.
- مصرف داروهای خاص
مصرف برخی داروها میتواند منجر به زردی نوزاد شود. برخی از این داروها شامل کلرومپنیکل، سولفونامیدها، ریفامپین، فنیتوئین و متفورمین هستند.
این داروها ممکن است باعث کاهش سطح بیلیروبین در کبد نوزاد شوند که به طور معمول به میزان کافی از بدن نوزاد خارج نمیشود و موجب زردی میشود.
برای پیشگیری از زردی نوزاد، پزشکان باید در صورت نیاز داروهایی را تجویز کنند که ایمنی نوزاد را در نظر بگیرند. بنابراین، مهم است که مادران باردار قبل از استفاده از هر نوع دارو، حتی مصرف خودسرانه، با پزشک خود مشورت کنند.
- غذاهای غیرمناسب در دوران بارداری
مصرف غذاهای غیرمناسب در دوران بارداری میتواند یکی از عوامل ایجاد کننده خطر در زردی نوزاد باشد.
برخی از این غذاها شامل مواد غذایی با افزایش قند، چربی و نمک میشوند که مصرف بیش از حد آنها میتواند باعث افزایش وزن نوزاد و افزایش ریسک زردی شود.
همچنین، مصرف بعضی از مواد غذایی نامناسب مانند ماهی قرمز، مرغ خام، تخم مرغ نیمپخته و سبزیجات آلوده به باکتریها و ویروسها میتواند باعث ابتلا به عفونتهایی شود. که میتوانند خطری جدی برای سلامتی نوزاد و مادر داشته باشند.
برای جلوگیری از این مشکلات، توصیه میشود که در دوران بارداری از مصرف غذاهای مناسبی که شامل میوه، سبزیجات تازه، گوشت سفید و محصولات لبنیات با کمترین چربی و شکر استفاده شود.
پیشگیری از زردی نوزاد خطرناک
برای پیشگیری از زردی نوزاد، نوزاد باید در هفته اول زندگی خود با خواندن سطح بیلیروبین آزمایش شود.
در صورتی که سطح بیلیروبین بیش از حد باشد، نوزاد باید به نور درمانی تحت گذارد. تا بیلیروبین از بدن خارج شود.
همچنین، شیردهی اختصاصی و پرتقال، هلو، سیب، کدو، گوجه فرنگی و سایر میوهها به عنوان غذای مادران و نوزادان مفید هستند.
از طرفی، جلوگیری از عفونتها و اجتناب از استفاده از داروهایی که ممکن است باعث کاهش کارایی کبد نوزاد شوند، نیز میتواند به پیشگیری از زردی نوزاد کمک کند.
پیگیری و مانیتورینگ وضعیت نوزاد
پیگیری و مانیتورینگ وضعیت نوزاد پس از تولد از جمله راههای موثر برای پیشگیری از زردی نوزاد خطرناک است.
با این روش، وضعیت نوزاد از نظر سلامتی و سطح بیلی روبین در خون، به طور مداوم پایش میشود. این کار توسط پزشک یا پرستار انجام میشود و اگر نیاز باشد، اقدام به درمان واکنشهای زردی نوزاد خواهند کرد.
بهعلاوه، در صورت شناسایی هر گونه نشانههای ناراحتی یا بیماری در نوزاد، پزشک مربوطه میتواند بهصورت سریع واکنش نشان دهد. و از پیشرفت احتمالی بیماری جلوگیری شود.
به همین دلیل، پیگیری و مانیتورینگ وضعیت نوزاد بسیار مهم است و بهتر است با دقت و مستمر انجام شود.
شیردهی
شیردهی به عنوان یکی از راههای مهم پیشگیری از زردی نوزاد خطرناک محسوب میشود. شیر مادر به عنوان یک منبع غنی از کلسیم و مواد مغذی از جمله فسفر، ویتامین D و آنتیبادیها، باعث تسریع فرایند تخلیه بیلیروبین از بدن نوزاد میشود.
بنابراین، شیردهی باعث کاهش سطح بیلیروبین در بدن نوزاد میشود. و به عنوان یک راه پیشگیری از زردی نوزاد خطرناک شناخته میشود.
به علاوه، شیردهی نه تنها به سلامت نوزاد، بلکه به سلامت مادر نیز کمک میکند و باعث افزایش ارتباط عاطفی بین مادر و نوزاد میشود.
تغذیه مناسب
تغذیه مناسب از مهمترین عواملی است که میتواند به پیشگیری از زردی نوزاد کمک کند. برای پیشگیری از زردی نوزاد، باید مراقبت کنید تا نوزاد خود به موقع تغذیه شود. و مقدار کافی شیر مادر یا فرمول را دریافت کند.
همچنین، باید مصرف مواد غذایی مغذی مانند میوه، سبزیجات، گوشت، ماهی و محصولات لبنی را جدی بگیرید. درنتیجه، با توجه به تغذیه مناسب میتوان به طور مؤثری از زردی نوزاد جلوگیری کرد.
نوردرمانی
نور درمانی یا فتوتراپی به عنوان یکی از روشهای پیشگیری از زردی نوزاد، با استفاده از نور آبی (با طول موج خاص) به بدن نوزاد تابیده میشود.
این نور باعث تجزیه بیلیروبین میشود. درمان با نور، برای جلوگیری از تبدیل زردی به شدت زیاد، که ممکن است باعث مشکلات جدی مانند کمخونی و آسیب به مغز شود، استفاده میشود.
با این حال، این روش نباید بدون نظارت پزشکی انجام شود و فقط برای مواردی که پزشک تشخیص داده است، استفاده شود.
ویدئوی پیشنهادی زردایران: معرفی دستگاه فتوتراپی زردایران
جلوگیری از عفونت
برای جلوگیری از زردی نوزاد، از عفونت پیشگیری میشود. برای این منظور حتماً موارد زیر را رعایت کنید:
- شستشوی دورهای دستها
- استفاده از دستکش
- تمیز نگه داشتن محیط
- تمیز کردن نوک پستانها هنگام شیردهی
- بیمارانی که عفونت دارند به نوزاد نزدیک نشوند
با اینکه این روشها تضمینی برای جلوگیری از زردی نوزاد نیست. اما میتوانند خطر عفونت را بهطور قابل توجهی کاهش دهند. و برای سلامت نوزاد مفید باشند.
نتیجه گیری
با توجه به مقالات پزشکی و نظر کارشناسان، زردی در کودکان بسیار رایج است. و در اکثر موارد نیازی به درمان ویژه ندارد.
با این حال، در برخی موارد، زردی ممکن است به مشکلات جدی منجر شود. به خصوص در مواردی که به تازگی تشخیص داده شده و یا در صورتی که سرعت افزایش سطح زردی بیش از حد معمول باشد.
در این شرایط، درمان شامل تعویض خون و استفاده از نور آبی درمانی می باشد.
در کل، اگر سطح زردی بیش از حد معمول است و یا به سرعت افزایش می یابد. بهتر است به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را برای این حالت انجام دهید.
در صورت نیاز به مشاوره رایگان و اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل، با ما در تماس باشید.
بدون دیدگاه